12.19.2008
10.27.2008
10.20.2008
10.16.2008
10.15.2008
10.14.2008
10.13.2008
10.07.2008
10.05.2008
10.02.2008
10.01.2008
9.29.2008
About my work_Christopher Marinos
Greek:
Diamonds are a Girl's Best Friend
Η μικρή Μαίρυλιν ρωτάει τη μητέρα της:
- Μανούλα, πες μου, μπορεί ένα κοριτσάκι εννιά χρονών να μείνει έγκυος;
- Φυσικά, όχι, της λέει η μάνα της.
Τότε η μικρή Μαίρυλιν φωνάζει στους φίλους της:
- Εντάξει παιδιά, κανένα πρόβλημα, μπορούμε να γαμηθ**** ελεύθερα.
Η Μαίρυλιν πέθανε. Το όνειρο έσβησε. Και σαν να μην έφτανε αυτό, στα τέλη του 20ου αι. μ.Χ. έδυσε ο δυτικός πολιτισμός. Οι διαμαντένιες πολιτείες, ο αφηρημένος εξπρεσιονισμός, ο διαφωτισμός, η χλιδή και η κοινωνική ευμάρεια ανήκουν πια στο παρελθόν. Έργα κακοχωνεμένου μοντερνισμού φυσικά εξακολουθούν να παράγονται, προκειμένου να καλύψουν τις ασταμάτητες ανάγκες της καθημερινής ζωής των απειράριθμων ζωγράφων και γλυπτών. Το γεγονός ότι δεν γίνεται λόγος για αφανισμό ετούτου του πολιτισμού – ή πολιτιστικού “μοτίβου” – παραμένει ακόμη και σήμερα ένα αναπάντητο, μυστηριώδες ερώτημα. Όπως και το τι απέμεινε από αυτό το καταραμένο μοτίβο. Τι στο καλό κληρονόμησε επιτέλους ο νέος (Έλληνας) καλλιτέχνης από τη λάμψη του ένδοξου παρελθόντος; Η πρώτη ατομική έκθεση της Σταυρούλας Παπαδάκη δίνει μια ευχάριστη απάντηση σε τούτο το ερώτημα, τόσο με το είδος της λάμψης της όσο και με το γκροτέσκο περιεχόμενό της. Ο χυδαίος υλισμός (base materialism) που διέπει την έκθεση Diamonds Are a Girl’s Best Friend δεν αφήνει εξάλλου κανένα περιθώριο αμφιβολίας. Όπως χαρακτηριστικά υποδηλώνει και ο τίτλος, βασικό γνώρισμα των έργων αυτών είναι η εμμονή της νεαρής καλλιτέχνιδος με τα διαμάντια – μια εμμονή που αναπόφευκτα δημιουργεί εντυπώσεις εσωτερικής κατάρρευσης, διχασμού και μεταμόρφωσης. Αυτού του είδους οι εντυπώσεις προσδίδουν στις έντονα λιβιδινικές εικόνες της Παπαδάκη έναν πρόσθετο μυστικιστικό χαρακτήρα.
Συγκεκριμένα, η ενότητα Diamonds Are a Girl’s Best Friend απαρτίζεται από έξι ζωγραφικά έργα, ένα βίντεο καθώς και μια σειρά από σχέδια. Στο ομότιτλο βίντεο η καλλιτέχνιδα εξετάζει, όπως και στα περισσότερα έργα της, το θέμα της προσωπικής ταυτότητας, τοποθετώντας τον ίδιο της τον εαυτό στο πλαίσιο ενός ιδιότυπου Kinderculture. Όλα της σχεδόν τα έργα περιστρέφονται γύρω από την καταναλωτική φαντασία της μεταμοντέρνας παιδικής ηλικίας. Ο όρος «Kinderculture» χρησιμοποιήθηκε από τους Shirley R. Steinberg και Joe L. Kincheloe για να περιγράψουν την καταναλωτική λαϊκή κουλτούρα στην οποία εντρυφεί το μεταμοντέρνο παιδί και η οποία περιλαμβάνει από συλλεκτικές κάρτες, βιντεοπαιχνίδια, σειρές κινουμένων σχεδίων (από το Η Barbie και ο Μαγεμένος Πήγασος, το Power Rangers και τους Transformers μέχρι το Beavis and Butt-Head, το Southpark, τον Μπομπ Σφουγγαράκη και Το γατόσκυλο), ταινίες animation της Disney, της Pixar και της Dreamworks (Monsters Inc., Shrek), 3-D Animations, φουτουριστικά animated cartoons ιαπωνικής παραγωγής, τηλεοπτικά προγράμματα για παιδιά προσχολικής ηλικίας όπως το Sesame Street, βιβλία παιδικής λογοτεχνίας όπως οι Ανατριχίλες (Goosebumps) και ούτω καθεξής. Σύμφωνα με τους συγγραφείς της εν λόγω έκδοσης, αυτό το οικουμενικό Kinderculture «αποκαλύπτει τι είναι ενοχλητικό στις καθημερινές μας ζωές, τι ερεθιστικές ουσίες κατοικοεδρεύουν στο ατομικό και το συλλογικό μας υποσυνείδητο». Διόλου τυχαία, λοιπόν, η lowbrow αισθητική του βίντεο Diamonds Are a Girl’s Best Friend, μια μίξη animation και ακατέργαστων νυχτερινών λήψεων με πρωταγωνίστρια την καλλιτέχνιδα, υπό την παραμορφωμένη μελωδία του γνωστού άσματος της θρυλικής Μαίρυλιν, θυμίζει έντονα τις “ενοχλητικές” ταινίες του αμερικανού σκηνοθέτη Harmony Korine, όπως το Gummo και το Julien Donkey Boy. Επιπλέον, το βίντεο της Παπαδάκη περιγράφει ιδανικά την ακόρεστη επιθυμία για μεταμόρφωση και μετάλλαξη. Όπως χαρακτηριστικά λέει και η ίδια με αφορμή αυτή την ενότητα έργων, «όλες οι μεταλλάξεις του ανθρώπινου σώματος είναι μια αλληγορία για τα διανοητικά παιχνίδια που υπάρχουν στο μυαλό του καθενός». Με τον ίδιο τρόπο που οι Power Rangers χρησιμοποιώντας κάποιους κρυστάλλους καλούνται να αντιμετωπίσουν τα τέρατα της Ρίτα Ρεπάλσα και του αφέντη της Lord Zedd, και όταν τα βρουν σκούρα μεταμορφώνονται στο Dragonzord, ένα ρομπότ που συντίθεται από τα επιμέρους ρομπότ των ηρώων της σειράς, έτσι και η Παπαδάκη-ρομπότ-επιθυμητική μηχανή, παρουσιάζοντας μια ανεξέλεγκτα διασκορπισμένη υποκειμενικότητα, αναδεικνύεται σε μια ανίερη θεότητα του καθημερινού. Η μεταμόρφωσή της σε ζώο στο τέλος του βίντεο, ενώ στην ουσία φανερώνει μια πάλη με την σεξουαλικότητα και τα κατώτερα ένστικτα, αφήνει ένα αίσθημα ελπίδας και αισιοδοξίας. Στο σημείο μηδέν της υποκειμενικότητας το διαμάντι συνιστά το σημείο φυγής του Εγώ.
Στο σύνολό της, η δουλειά της Παπαδάκη χαρακτηρίζεται από φανταχτερά χρώματα και μια υβριδική οπτική γλώσσα που δανείζεται πολλά στοιχεία από τα αστεία καρτούν του Robert Crumb, τις αλλόκοτες ιστορίες του Daniel Clowes και του Charles Burns, τις μονόφθαλμες φιγούρες του Philip Guston, τις burlesque γυναικείες μορφές της Niki de Saint Phalle, τα γλυπτά-αυτοπροσωπογραφίες της Louise Bourgeois, τα γιαπωνέζικα anime και τις διάφορες σειρές κινουμένων σχεδίων με σπλάτερ χαρακτήρα. Τα ζωγραφικά έργα της ενότητας Diamonds Are a Girl’s Best Friend αποτελούν, άλλοτε λιγότερο και άλλοτε περισσότερο φανερά, πορτρέτα της καλλιτέχνιδας. Στο Boogie man (with diamonds), η φιγούρα του μπαμπούλα μοιάζει πολύ με το πλασματάκι με το ημίψηλο που κυριαρχεί στη σειρά σχεδίων The Amazing Me. Στις αυτοπροσωπογραφίες αυτές ο Μπαμπούλας είναι μάλλον το alter ego της καλλιτέχνιδας: αυτός που τη συμβουλεύει, την καθοδηγεί, την περιορίζει, με άλλα λόγια η εσωτερική της φωνή μέσα στο έργο. Μέσα από το δίπολο ομορφιά-ασχήμια, το Double Face επιχειρεί να θίξει ζητήματα όπως η γονιμότητα και η μητρότητα, ενώ στο πορτρέτο Σκουλήκια το σώμα υπολείπεται της νόησης και αδυνατεί να ακολουθήσει την ανάπτυξη που του αναλογεί, γεγονός που οδηγεί είτε στην αναπόφευκτη σύγκρουση ανάμεσα στο συναίσθημα και τη νόηση στο Η Βασίλισσα της Νύχτας είτε στην καρτουνίστικη εκδήλωση υπερδύναμης του Super Boy. Από την άλλη, στο Twins το στοιχείο του kinderculture και της παιδοσύνης εκφράζεται αφενός με τη χρήση ακραίας μορφής καρικατούρας και αφετέρου με την έννοια της σπατάλης. Η υβριδική μίξη φυτών, ζώων και ανθρώπινων μορφών που συναντάμε στο έργο ουσιαστικά συνοψίζει με τον καλύτερο τρόπο το γκροτέσκο πνεύμα της καλλιτέχνιδας.
Εκεί όμως που η βία δεσπόζει σε όλες της τις συνεκδοχές είναι στα σχέδια τής Παπαδάκη - η αλήθεια είναι ότι θα χρειαζόμασταν ενδεχομένως αρκετές σελίδες για να αναλύσουμε τη λειτουργία του μερικού αντικειμένου, τη σημασία του συμπλέγματος του (ξεχειλωμένου) μαστού, τη στοματική παρόρμηση και το φαινόμενο του ακρωτηριασμού σε αυτές τις εικόνες. Στα τρελούτσικα και εμφανώς girly σχέδιά της μπορεί κανείς να ανακαλύψει μια ωμότητα που ξαφνιάζει. Ψόφια γατάκια, βασανισμένα λαγουδάκια, μονόφθαλμα πλάσματα, οπές, μεταλλάξεις, συνουσιακές πρακτικές, κυκλώπειες μορφές, ακρωτηριασμένα σώματα και μια πληθώρα από γυναικεία σωματικά υπολείμματα, συνθέτουν ένα προσωπικό σύμπαν σε ντελίριο, ένα παράδοξο freak show όπου τα πάντα αναλώνονται και αποβάλλονται ταυτόχρονα.
Μέσα από την αποδομόμηση του σώματός (της) και την αποσυναρμολόγηση των πάντων, συμπεριλαμβανόμενου και του εαυτού της, η Παπαδάκη δείχνει ευγνωμοσύνη για την τέχνη της. Με απαράμιλλη ανθρωπο-αυτοθυσία και χαριτωμένους αποκεφαλισμούς, προσπαθεί να διαφυλάξει το Βασίλειό της∙ προσπαθεί να χτίσει τις δικές της άμυνες, να σφραγίσει τις πόρτες που οδηγούν στα ερείπια του Παλατιού της. Η εξουσία της έχει φύγει, μα αυτό δεν έχει καμία σημασία. Αυτό που προφανώς μας υποδεικνύει και μας προτρέπει να κάνουμε είναι να εντοπίσουμε τα τελευταία ίχνη της, τα πνεύματα που την έχουν στοιχειώσει, και να γίνουμε έτσι αρχαιολόγοι της φροϋδικής έβδομης ηπείρου. Κανείς εξάλλου δεν μπορεί να καταλάβει μια πόλη από τα ερείπιά της, ακόμα κι αν αυτή είναι φτιαγμένη από διαμάντια. Αυτό που εντέλει απομένει είναι η αίσθηση ότι είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε για πάντα με τη ματαιοδοξία της απατηλής λάμψης. Και για να το πω διαφορετικά: σε αυτό το διανοητικό παιχνίδι, η Σταυρούλα παίρνει αμπάριζα και βγαίνει…
Χριστόφορος Μαρίνος
English:
Diamonds are a Girl's Best Friend
Little Marilyn asks her mother:
“Mummy, tell me, could a nine-year old girl fall pregnant?”
“Certainly not”, says her mother.
And then little Marilyn shouts to her friends:
“OK, guys, no problem, we can f*** around”.
Marilyn is dead. The dream has faded away. And, as if this weren’t enough, the Western civilization declined at the end of the 20th century. The diamond cities, Abstract Expressionism, the Enlightenment, opulence, and social prosperity now belong to the past. To be sure, works of indigested Modernism continue to be produced, in order to cover the continuing needs of the everyday lives of the numerous painters and sculptors. Indeed, the fact that no one addresses the annihilation of this culture –or cultural “pattern”– remains even today an unanswerable, uncanny question – just like the question “what’s left from this blasted pattern?” And what did the young (Greek) artist inherit from the glamour of this glorious past? The first solo exhibition of Stavroula Papadaki offers a gratifying answer to this question, both with its sort of glamour and its grotesque content. Moreover, the base materialism that governs the exhibition Diamonds Are a Girl’s Best Friend leaves no room for doubt. As the title suggests, the hallmark of these works is the young artist’s obsession with diamonds – an obsession that inevitably produces the sensation of inner collapse, splitting, and transformation. Such sensations lend an additional mystic character to Papadaki’s vividly libidinal images.
In particular, the series Diamonds Are a Girl’s Best Friend consists of six paintings, one video, and a set of drawings. In the title video the artist investigates, as in most of her works, the question of personal identity, by placing her own self within the context of an idiosyncratic Kinderculture. The best part of her work revolves around the consumerist imagination of postmodern childhood. The term “Kinderculture” has been used by Shirley R. Steinberg and Joe L. Kincheloe to describe the consumerist popular culture in which the postmodern child indulges, and which includes trading cards, videogames, animated cartoon series (from Barbie and the Magic of Pegasus, Power Rangers and Transformers to Beavis and Butt-Head, South Park, SpongeBob SquarePants and CatDog), Disney’s, Pixar’s and DreamWorks’ animated movies (e.g. Monsters Inc. and Shrek), 3-D Animations, Japanese futuristic animated cartoons, preschoolers’ television programs (e.g. Sesame Street), children’s novellas (e.g. Goosebumps) and so forth. According to the book’s authors, this universal Kinderculture “reveals…what is disturbing us in our everyday lives, what irritants reside at the level of our individual and collective subconsciousness”. So it is no accident that the lowbrow aesthetics of the video Diamonds Are a Girl’s Best Friend –a mixture of animation and unedited night shots in which stars the artist, to the distorted tune of the well-known song performed by the legendary Marilyn– is reminiscent of the “annoying” films of the American director Harmony Korine such as Gummo and Julien Donkey Boy. Furthermore, Papadaki’s video describes ideally the insatiable desire for transformation and mutation. As she characteristically says about this series of works, “all the mutations of the human body are an allegory of the mental games that each one of us has in his mind”. Just like the Power Rangers, who, by using some crystals, have to deal with the monsters of Rita Repulsa and her boss Lord Zedd, and when they found it tough going they morph to Dragonzord (a robot that is composed from the separate robots of the series’ heroes), Papadaki-robot-desiring machine, by presenting an uncontrollably dispersed subjectivity, thereby rises to prominence as a profane deity of the quotidian. Her transformation into an animal towards the end of the video –whereas, in effect, it reveals a struggle with sexuality and the base instincts– leaves us with a feeling of hope and optimism. In the zero degree of subjectivity, the diamond is the vanishing point of the Ego.
As a whole, Papadaki’s work is characterized by its glaring colors and a hybrid visual idiom that borrows many elements from Robert Crumb’s funny cartoons, Daniel Clowes’ and Charles Burns’ bizarre stories, Philip Guston’s one-eyed figures, Niki de Saint Phalle’s burlesque female forms, Louise Bourgeois’ sculptures-self portraits, Japanese anime, and the various splatter type cartoon shows. The paintings in the series Diamonds Are a Girl’s Best Friend are, in varying degrees of conspicuousness, portraits of the artist. In Boogieman (with diamonds), the figure of the boogieman looks very much like the critter in a top hat that dominates in the series of drawings The Amazing Me. In these self portraits, the Boogieman probably is the artist’s alter ego: he is the one that advises her, guides her, and restrains her, in other words, he is her inner voice within the work. Double Face, through the bipolarity beauty-ugliness, attempts to tackle questions like fertility and motherhood, whereas in the portrait Worms the body falls short of intellect and is unable to follow the development that falls to its share, which leads either to the inevitable conflict between emotion and intellect, in Queen of the Night, or to the cartoonish demonstration of superpower in Super Boy. Likewise, the element of kinderculture and childness in Twins is expressed, on the one hand, with the use of an extreme form of caricature and, on the other hand, with the notion of waste. The hybrid amalgamation of plants, animals, and human figures that we encounter in her work essentially epitomizes in the best possible way the grotesque attitude of the artist.
But it is in Papadaki’s drawings that violence dominates in all its synecdoches – in fact, we would probably need several pages in order to analyze the function of the part-object, the importance of the complex of the (bagged) breast, the oral impulse, and the phenomenon of mutilation in these images. In her zany and evidently girly drawings one can come across a brutality that startles: Dead kittens, tortured bunnies, one-eyed creatures, holes, mutations, copulative practices, cyclopean forms, mutilated bodies, and numerous female vestiges, compose a delirious personal universe, an offbeat freak show where everything is at the same time consumed and rejected.
Through the deconstruction of (her) body and the dismantling of everything, herself included, Papadaki shows gratitude for her art. With unparalleled human/self-sacrifice and cute decapitations, she attempts to preserve her Kingdom; she attempts to build up her own defenses, to fasten the gates that lead to the ruins of her Palace. Her power has gone, but this does not matter. What she is apparently suggesting and is urging us to do is to locate her last traces, the spirits that have haunted her, and to become thus archaeologists of the Freudian seventh continent. Besides, no one can figure out a city from its ruins, even if this city is made of diamonds. In the end, what remains is the feeling that we are doomed to live forever with the vanity of the bonfire. Or, to put it another way: in this mental game, Stavroula touches home plate and scores a run…
Christopher Marinos
Diamonds are a Girl's Best Friend
Η μικρή Μαίρυλιν ρωτάει τη μητέρα της:
- Μανούλα, πες μου, μπορεί ένα κοριτσάκι εννιά χρονών να μείνει έγκυος;
- Φυσικά, όχι, της λέει η μάνα της.
Τότε η μικρή Μαίρυλιν φωνάζει στους φίλους της:
- Εντάξει παιδιά, κανένα πρόβλημα, μπορούμε να γαμηθ**** ελεύθερα.
Η Μαίρυλιν πέθανε. Το όνειρο έσβησε. Και σαν να μην έφτανε αυτό, στα τέλη του 20ου αι. μ.Χ. έδυσε ο δυτικός πολιτισμός. Οι διαμαντένιες πολιτείες, ο αφηρημένος εξπρεσιονισμός, ο διαφωτισμός, η χλιδή και η κοινωνική ευμάρεια ανήκουν πια στο παρελθόν. Έργα κακοχωνεμένου μοντερνισμού φυσικά εξακολουθούν να παράγονται, προκειμένου να καλύψουν τις ασταμάτητες ανάγκες της καθημερινής ζωής των απειράριθμων ζωγράφων και γλυπτών. Το γεγονός ότι δεν γίνεται λόγος για αφανισμό ετούτου του πολιτισμού – ή πολιτιστικού “μοτίβου” – παραμένει ακόμη και σήμερα ένα αναπάντητο, μυστηριώδες ερώτημα. Όπως και το τι απέμεινε από αυτό το καταραμένο μοτίβο. Τι στο καλό κληρονόμησε επιτέλους ο νέος (Έλληνας) καλλιτέχνης από τη λάμψη του ένδοξου παρελθόντος; Η πρώτη ατομική έκθεση της Σταυρούλας Παπαδάκη δίνει μια ευχάριστη απάντηση σε τούτο το ερώτημα, τόσο με το είδος της λάμψης της όσο και με το γκροτέσκο περιεχόμενό της. Ο χυδαίος υλισμός (base materialism) που διέπει την έκθεση Diamonds Are a Girl’s Best Friend δεν αφήνει εξάλλου κανένα περιθώριο αμφιβολίας. Όπως χαρακτηριστικά υποδηλώνει και ο τίτλος, βασικό γνώρισμα των έργων αυτών είναι η εμμονή της νεαρής καλλιτέχνιδος με τα διαμάντια – μια εμμονή που αναπόφευκτα δημιουργεί εντυπώσεις εσωτερικής κατάρρευσης, διχασμού και μεταμόρφωσης. Αυτού του είδους οι εντυπώσεις προσδίδουν στις έντονα λιβιδινικές εικόνες της Παπαδάκη έναν πρόσθετο μυστικιστικό χαρακτήρα.
Συγκεκριμένα, η ενότητα Diamonds Are a Girl’s Best Friend απαρτίζεται από έξι ζωγραφικά έργα, ένα βίντεο καθώς και μια σειρά από σχέδια. Στο ομότιτλο βίντεο η καλλιτέχνιδα εξετάζει, όπως και στα περισσότερα έργα της, το θέμα της προσωπικής ταυτότητας, τοποθετώντας τον ίδιο της τον εαυτό στο πλαίσιο ενός ιδιότυπου Kinderculture. Όλα της σχεδόν τα έργα περιστρέφονται γύρω από την καταναλωτική φαντασία της μεταμοντέρνας παιδικής ηλικίας. Ο όρος «Kinderculture» χρησιμοποιήθηκε από τους Shirley R. Steinberg και Joe L. Kincheloe για να περιγράψουν την καταναλωτική λαϊκή κουλτούρα στην οποία εντρυφεί το μεταμοντέρνο παιδί και η οποία περιλαμβάνει από συλλεκτικές κάρτες, βιντεοπαιχνίδια, σειρές κινουμένων σχεδίων (από το Η Barbie και ο Μαγεμένος Πήγασος, το Power Rangers και τους Transformers μέχρι το Beavis and Butt-Head, το Southpark, τον Μπομπ Σφουγγαράκη και Το γατόσκυλο), ταινίες animation της Disney, της Pixar και της Dreamworks (Monsters Inc., Shrek), 3-D Animations, φουτουριστικά animated cartoons ιαπωνικής παραγωγής, τηλεοπτικά προγράμματα για παιδιά προσχολικής ηλικίας όπως το Sesame Street, βιβλία παιδικής λογοτεχνίας όπως οι Ανατριχίλες (Goosebumps) και ούτω καθεξής. Σύμφωνα με τους συγγραφείς της εν λόγω έκδοσης, αυτό το οικουμενικό Kinderculture «αποκαλύπτει τι είναι ενοχλητικό στις καθημερινές μας ζωές, τι ερεθιστικές ουσίες κατοικοεδρεύουν στο ατομικό και το συλλογικό μας υποσυνείδητο». Διόλου τυχαία, λοιπόν, η lowbrow αισθητική του βίντεο Diamonds Are a Girl’s Best Friend, μια μίξη animation και ακατέργαστων νυχτερινών λήψεων με πρωταγωνίστρια την καλλιτέχνιδα, υπό την παραμορφωμένη μελωδία του γνωστού άσματος της θρυλικής Μαίρυλιν, θυμίζει έντονα τις “ενοχλητικές” ταινίες του αμερικανού σκηνοθέτη Harmony Korine, όπως το Gummo και το Julien Donkey Boy. Επιπλέον, το βίντεο της Παπαδάκη περιγράφει ιδανικά την ακόρεστη επιθυμία για μεταμόρφωση και μετάλλαξη. Όπως χαρακτηριστικά λέει και η ίδια με αφορμή αυτή την ενότητα έργων, «όλες οι μεταλλάξεις του ανθρώπινου σώματος είναι μια αλληγορία για τα διανοητικά παιχνίδια που υπάρχουν στο μυαλό του καθενός». Με τον ίδιο τρόπο που οι Power Rangers χρησιμοποιώντας κάποιους κρυστάλλους καλούνται να αντιμετωπίσουν τα τέρατα της Ρίτα Ρεπάλσα και του αφέντη της Lord Zedd, και όταν τα βρουν σκούρα μεταμορφώνονται στο Dragonzord, ένα ρομπότ που συντίθεται από τα επιμέρους ρομπότ των ηρώων της σειράς, έτσι και η Παπαδάκη-ρομπότ-επιθυμητική μηχανή, παρουσιάζοντας μια ανεξέλεγκτα διασκορπισμένη υποκειμενικότητα, αναδεικνύεται σε μια ανίερη θεότητα του καθημερινού. Η μεταμόρφωσή της σε ζώο στο τέλος του βίντεο, ενώ στην ουσία φανερώνει μια πάλη με την σεξουαλικότητα και τα κατώτερα ένστικτα, αφήνει ένα αίσθημα ελπίδας και αισιοδοξίας. Στο σημείο μηδέν της υποκειμενικότητας το διαμάντι συνιστά το σημείο φυγής του Εγώ.
Στο σύνολό της, η δουλειά της Παπαδάκη χαρακτηρίζεται από φανταχτερά χρώματα και μια υβριδική οπτική γλώσσα που δανείζεται πολλά στοιχεία από τα αστεία καρτούν του Robert Crumb, τις αλλόκοτες ιστορίες του Daniel Clowes και του Charles Burns, τις μονόφθαλμες φιγούρες του Philip Guston, τις burlesque γυναικείες μορφές της Niki de Saint Phalle, τα γλυπτά-αυτοπροσωπογραφίες της Louise Bourgeois, τα γιαπωνέζικα anime και τις διάφορες σειρές κινουμένων σχεδίων με σπλάτερ χαρακτήρα. Τα ζωγραφικά έργα της ενότητας Diamonds Are a Girl’s Best Friend αποτελούν, άλλοτε λιγότερο και άλλοτε περισσότερο φανερά, πορτρέτα της καλλιτέχνιδας. Στο Boogie man (with diamonds), η φιγούρα του μπαμπούλα μοιάζει πολύ με το πλασματάκι με το ημίψηλο που κυριαρχεί στη σειρά σχεδίων The Amazing Me. Στις αυτοπροσωπογραφίες αυτές ο Μπαμπούλας είναι μάλλον το alter ego της καλλιτέχνιδας: αυτός που τη συμβουλεύει, την καθοδηγεί, την περιορίζει, με άλλα λόγια η εσωτερική της φωνή μέσα στο έργο. Μέσα από το δίπολο ομορφιά-ασχήμια, το Double Face επιχειρεί να θίξει ζητήματα όπως η γονιμότητα και η μητρότητα, ενώ στο πορτρέτο Σκουλήκια το σώμα υπολείπεται της νόησης και αδυνατεί να ακολουθήσει την ανάπτυξη που του αναλογεί, γεγονός που οδηγεί είτε στην αναπόφευκτη σύγκρουση ανάμεσα στο συναίσθημα και τη νόηση στο Η Βασίλισσα της Νύχτας είτε στην καρτουνίστικη εκδήλωση υπερδύναμης του Super Boy. Από την άλλη, στο Twins το στοιχείο του kinderculture και της παιδοσύνης εκφράζεται αφενός με τη χρήση ακραίας μορφής καρικατούρας και αφετέρου με την έννοια της σπατάλης. Η υβριδική μίξη φυτών, ζώων και ανθρώπινων μορφών που συναντάμε στο έργο ουσιαστικά συνοψίζει με τον καλύτερο τρόπο το γκροτέσκο πνεύμα της καλλιτέχνιδας.
Εκεί όμως που η βία δεσπόζει σε όλες της τις συνεκδοχές είναι στα σχέδια τής Παπαδάκη - η αλήθεια είναι ότι θα χρειαζόμασταν ενδεχομένως αρκετές σελίδες για να αναλύσουμε τη λειτουργία του μερικού αντικειμένου, τη σημασία του συμπλέγματος του (ξεχειλωμένου) μαστού, τη στοματική παρόρμηση και το φαινόμενο του ακρωτηριασμού σε αυτές τις εικόνες. Στα τρελούτσικα και εμφανώς girly σχέδιά της μπορεί κανείς να ανακαλύψει μια ωμότητα που ξαφνιάζει. Ψόφια γατάκια, βασανισμένα λαγουδάκια, μονόφθαλμα πλάσματα, οπές, μεταλλάξεις, συνουσιακές πρακτικές, κυκλώπειες μορφές, ακρωτηριασμένα σώματα και μια πληθώρα από γυναικεία σωματικά υπολείμματα, συνθέτουν ένα προσωπικό σύμπαν σε ντελίριο, ένα παράδοξο freak show όπου τα πάντα αναλώνονται και αποβάλλονται ταυτόχρονα.
Μέσα από την αποδομόμηση του σώματός (της) και την αποσυναρμολόγηση των πάντων, συμπεριλαμβανόμενου και του εαυτού της, η Παπαδάκη δείχνει ευγνωμοσύνη για την τέχνη της. Με απαράμιλλη ανθρωπο-αυτοθυσία και χαριτωμένους αποκεφαλισμούς, προσπαθεί να διαφυλάξει το Βασίλειό της∙ προσπαθεί να χτίσει τις δικές της άμυνες, να σφραγίσει τις πόρτες που οδηγούν στα ερείπια του Παλατιού της. Η εξουσία της έχει φύγει, μα αυτό δεν έχει καμία σημασία. Αυτό που προφανώς μας υποδεικνύει και μας προτρέπει να κάνουμε είναι να εντοπίσουμε τα τελευταία ίχνη της, τα πνεύματα που την έχουν στοιχειώσει, και να γίνουμε έτσι αρχαιολόγοι της φροϋδικής έβδομης ηπείρου. Κανείς εξάλλου δεν μπορεί να καταλάβει μια πόλη από τα ερείπιά της, ακόμα κι αν αυτή είναι φτιαγμένη από διαμάντια. Αυτό που εντέλει απομένει είναι η αίσθηση ότι είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε για πάντα με τη ματαιοδοξία της απατηλής λάμψης. Και για να το πω διαφορετικά: σε αυτό το διανοητικό παιχνίδι, η Σταυρούλα παίρνει αμπάριζα και βγαίνει…
Χριστόφορος Μαρίνος
English:
Diamonds are a Girl's Best Friend
Little Marilyn asks her mother:
“Mummy, tell me, could a nine-year old girl fall pregnant?”
“Certainly not”, says her mother.
And then little Marilyn shouts to her friends:
“OK, guys, no problem, we can f*** around”.
Marilyn is dead. The dream has faded away. And, as if this weren’t enough, the Western civilization declined at the end of the 20th century. The diamond cities, Abstract Expressionism, the Enlightenment, opulence, and social prosperity now belong to the past. To be sure, works of indigested Modernism continue to be produced, in order to cover the continuing needs of the everyday lives of the numerous painters and sculptors. Indeed, the fact that no one addresses the annihilation of this culture –or cultural “pattern”– remains even today an unanswerable, uncanny question – just like the question “what’s left from this blasted pattern?” And what did the young (Greek) artist inherit from the glamour of this glorious past? The first solo exhibition of Stavroula Papadaki offers a gratifying answer to this question, both with its sort of glamour and its grotesque content. Moreover, the base materialism that governs the exhibition Diamonds Are a Girl’s Best Friend leaves no room for doubt. As the title suggests, the hallmark of these works is the young artist’s obsession with diamonds – an obsession that inevitably produces the sensation of inner collapse, splitting, and transformation. Such sensations lend an additional mystic character to Papadaki’s vividly libidinal images.
In particular, the series Diamonds Are a Girl’s Best Friend consists of six paintings, one video, and a set of drawings. In the title video the artist investigates, as in most of her works, the question of personal identity, by placing her own self within the context of an idiosyncratic Kinderculture. The best part of her work revolves around the consumerist imagination of postmodern childhood. The term “Kinderculture” has been used by Shirley R. Steinberg and Joe L. Kincheloe to describe the consumerist popular culture in which the postmodern child indulges, and which includes trading cards, videogames, animated cartoon series (from Barbie and the Magic of Pegasus, Power Rangers and Transformers to Beavis and Butt-Head, South Park, SpongeBob SquarePants and CatDog), Disney’s, Pixar’s and DreamWorks’ animated movies (e.g. Monsters Inc. and Shrek), 3-D Animations, Japanese futuristic animated cartoons, preschoolers’ television programs (e.g. Sesame Street), children’s novellas (e.g. Goosebumps) and so forth. According to the book’s authors, this universal Kinderculture “reveals…what is disturbing us in our everyday lives, what irritants reside at the level of our individual and collective subconsciousness”. So it is no accident that the lowbrow aesthetics of the video Diamonds Are a Girl’s Best Friend –a mixture of animation and unedited night shots in which stars the artist, to the distorted tune of the well-known song performed by the legendary Marilyn– is reminiscent of the “annoying” films of the American director Harmony Korine such as Gummo and Julien Donkey Boy. Furthermore, Papadaki’s video describes ideally the insatiable desire for transformation and mutation. As she characteristically says about this series of works, “all the mutations of the human body are an allegory of the mental games that each one of us has in his mind”. Just like the Power Rangers, who, by using some crystals, have to deal with the monsters of Rita Repulsa and her boss Lord Zedd, and when they found it tough going they morph to Dragonzord (a robot that is composed from the separate robots of the series’ heroes), Papadaki-robot-desiring machine, by presenting an uncontrollably dispersed subjectivity, thereby rises to prominence as a profane deity of the quotidian. Her transformation into an animal towards the end of the video –whereas, in effect, it reveals a struggle with sexuality and the base instincts– leaves us with a feeling of hope and optimism. In the zero degree of subjectivity, the diamond is the vanishing point of the Ego.
As a whole, Papadaki’s work is characterized by its glaring colors and a hybrid visual idiom that borrows many elements from Robert Crumb’s funny cartoons, Daniel Clowes’ and Charles Burns’ bizarre stories, Philip Guston’s one-eyed figures, Niki de Saint Phalle’s burlesque female forms, Louise Bourgeois’ sculptures-self portraits, Japanese anime, and the various splatter type cartoon shows. The paintings in the series Diamonds Are a Girl’s Best Friend are, in varying degrees of conspicuousness, portraits of the artist. In Boogieman (with diamonds), the figure of the boogieman looks very much like the critter in a top hat that dominates in the series of drawings The Amazing Me. In these self portraits, the Boogieman probably is the artist’s alter ego: he is the one that advises her, guides her, and restrains her, in other words, he is her inner voice within the work. Double Face, through the bipolarity beauty-ugliness, attempts to tackle questions like fertility and motherhood, whereas in the portrait Worms the body falls short of intellect and is unable to follow the development that falls to its share, which leads either to the inevitable conflict between emotion and intellect, in Queen of the Night, or to the cartoonish demonstration of superpower in Super Boy. Likewise, the element of kinderculture and childness in Twins is expressed, on the one hand, with the use of an extreme form of caricature and, on the other hand, with the notion of waste. The hybrid amalgamation of plants, animals, and human figures that we encounter in her work essentially epitomizes in the best possible way the grotesque attitude of the artist.
But it is in Papadaki’s drawings that violence dominates in all its synecdoches – in fact, we would probably need several pages in order to analyze the function of the part-object, the importance of the complex of the (bagged) breast, the oral impulse, and the phenomenon of mutilation in these images. In her zany and evidently girly drawings one can come across a brutality that startles: Dead kittens, tortured bunnies, one-eyed creatures, holes, mutations, copulative practices, cyclopean forms, mutilated bodies, and numerous female vestiges, compose a delirious personal universe, an offbeat freak show where everything is at the same time consumed and rejected.
Through the deconstruction of (her) body and the dismantling of everything, herself included, Papadaki shows gratitude for her art. With unparalleled human/self-sacrifice and cute decapitations, she attempts to preserve her Kingdom; she attempts to build up her own defenses, to fasten the gates that lead to the ruins of her Palace. Her power has gone, but this does not matter. What she is apparently suggesting and is urging us to do is to locate her last traces, the spirits that have haunted her, and to become thus archaeologists of the Freudian seventh continent. Besides, no one can figure out a city from its ruins, even if this city is made of diamonds. In the end, what remains is the feeling that we are doomed to live forever with the vanity of the bonfire. Or, to put it another way: in this mental game, Stavroula touches home plate and scores a run…
Christopher Marinos
9.28.2008
9.27.2008
Subscribe to:
Posts (Atom)
